‘Monogamish’ – Monogame relaties, met een vleugje non-monogame vrijheid

“Hoe zit dat eigenlijk met jouw wens om niet monogaam of polyamoreus te leven, als ik dat vragen mag?”, vroeg een cliënte mij een tijdje geleden, aan het eind van onze sessie, waarin we haar eigen wens tot een non-monogame relatie hadden onderzocht.

Normaal gesproken hou ik mijn blog en mijn praktijk strikt gescheiden – wat betekent dat ik het niet over mezelf heb binnen de sessies met mijn cliënten – maar deze vraag begreep ik wel. Ze is een trouwe lezer van mijn blog, en ik heb niet meer over het onderwerp non-monogamie geschreven, sinds ik in een relatie zit.

“Nou”, zei ik tegen haar, “die actieve wens is er nu eigenlijk niet echt. De relatie met mijn vriend is monogaam, en daar zijn we – voor nu in elk geval – beiden heel content mee. Misschien zou je het eerder monogamish dan monogaam kunnen noemen, maar sinds alles plat ligt vanwege de coronamaatregelen, is daar nog nauwelijks gelegenheid voor geweest.”

 

Monogamish. Oftewel in lelijk Nederlands: monogaamachtig. Een term, die populair gemaakt werd door de Amerikaanse relatie- en sekscolumnschrijver Dan Savage, die zelf ook in een monogaamachtige, homoseksuele relatie zit. Het betekent zoiets als een relatie die hoofdzakelijk monogaam is, maar waarbij er wel openhartig over eventuele lust- of liefdegevoelens richting anderen gedeeld wordt, en waarbij er soms een seksueel of romantisch uitstapje wordt gemaakt naar deze anderen, met – uiteraard – openheid naar, en toestemming van, alle betrokkenen.

De term is onderdeel van een grotere beweging. De opmars die gaande is van mensen die buiten de gebaande (en sterk geconditioneerde patriarchale en Romantische) paden treden, en van een overwegend heteroseksuele monogame norm in relateren, naar een meer omniseksuele non-monogame norm bewegen. Online moet je er nog een beetje naar zoeken, maar in films en series, bestemd voor ‘het grote publiek’, ontkom je er niet meer aan. Opeens zijn er speciale queer-afleveringen en -series, waarin mensen die niet in het cisgender, heteroseksuele en/of monogame plaatje passen een hoofdrol spelen (en waarbij cisgender dan weer staat voor mensen wiens genderidentiteit overeen komt met het geslacht bij de geboorte; een hoop mogelijk nieuwe termen!). Kortom: (seksuele) diversiteit wordt steeds meer main-stream. Een ontwikkeling die ik van harte toejuich, en zelf ook wat aan bij wil dragen.

 

Ik zag deze week een interessante TED-talk over het onderwerp ‘monogamish’ gegeven door seksuologe Jessica O’Reilly: Monogamish, the new rules of marriage. Deze presentatie krijgt tegelijkertijd veel likes én veel dislikes op YouTube, wat ik niet verbazingwekkend vind, gezien de heersende overtuiging dat monogamie de norm is (en moet blijven). Hoewel ik het niet helemaal eens ben met haar uitleg van de term ‘monogamish’, waarbij zij de nadruk legt op niet-handelen, vind ik het wel een interessant gegeven om monogame en open relaties op een continuüm te plaatsen. Dan Savage’s visie op de term zit dan meer aan de open kant, die van Jessica meer aan de monogame kant. Ook de Google-talk Love, Marriage & Monogamy met Dan Savage en (mijn persoonlijke favoriet, ja ja, daar is ze weer) relatietherapeute Esther Perel bespreekt dit grijze gebied tussen monogamie en non-monogamie op openhartige en goed onderbouwde wijze.

 

Wat betekent het concreet dat mijn vriend en ik monogaamachtig (willen) zijn?

Afgelopen zomer hebben we de ‘officiële startdatum’ van onze relatie vastgesteld op 10 maart 2020, omdat we vanaf die datum besloten om exclusief te zijn: om niemand anders meer te daten dan elkaar. Daarvoor deden we dat een aantal maanden wel, in alle openheid naar elkaar (op mijn initiatief, gezien mijn grote interesse in ethische non-monogamie). Het was voor ons beiden een nieuwe ervaring.

Het hele onderwerp non-monogamie hebben we sinds die 10e van maart geparkeerd. Heel soms komt het even ter sprake, doordat ik iets over het onderwerp lees, er een podcast over luister, of doordat we contact hebben met onze oud-liefjes. Maar we zijn het erover eens: we zijn nog steeds heel gelukkig met alleen elkaar. Het lijkt ons sowieso noodzakelijk om eerst een stevige basis van vertrouwen, goede communicatie en verbinding te creëren samen, zeker gezien mijn nog sluimerende vertrouwensissues. Zo’n basis hebben we beiden nog niet eerder ervaren in een relatie, dankzij onze (momenteel grotendeels overwonnen) hechtingsproblemen. Mochten we op een later moment toch willen experimenteren met wat meer openheid, dan is zo’n basis heel belangrijk om op terug te kunnen vallen. Eerst gezond relateren maar eens goed onder de knie krijgen!

 

En heel eerlijk: ik moet er stiekem niet aan denken mijn lief weer te moeten delen met anderen, nu hij zo heerlijk (emotioneel) beschikbaar voor me is, en daarnaast te moeten dealen met het schuldgevoel over zíjn lastige emoties, als hij mij zou moeten delen. Al die gevoelens waren namelijk nogal intens geweest, tijdens die maanden van openhartige non-monogamie, voorafgaand aan onze relatie. Het was relateren voor gevorderden, waar we duidelijk nog niet klaar voor waren. Ook al weet ik dat we inmiddels in heel ander vaarwater zitten met zijn tweetjes, wat emotionele veiligheid betreft, toch zet deze ervaring een flinke rem op mijn nog steeds bestaande nieuwsgierigheid naar deze mijns inziens heel mooie, levendige en ‘bevrijde’ manier van relateren.

Nou ja. Door de coronamaatregelen ligt ons uitgaansleven toch zo goed als stil. Geen uitstapjes, geen reizen, geen workshops of bijeenkomsten, geen borrels, geen feestjes. En nu ook nog een avondklok in het verschiet. Saaai. Erg representatief was dit afgelopen jaar niet voor de tijd die nog komen gaat; in die zin hebben we nog enkele hordes te nemen, zoals de eerste feesten en de eerste reizen zonder elkaar. Dat zijn voor mij lastige momenten, als het om vertrouwen gaat. Het afgelopen jaar waren er natuurlijk nauwelijks ‘bedreigingen’ van buitenaf, wat heel fijn is voor iemand die bekend is met verlatingsangst. De coronamaatregelen als ultieme vermijding. Die momenten moeten we nog goed zien door te komen, met afstemming, openheid en eerlijkheid. Drie zaken die voor mij heel belangrijk zijn in een relatie. Pas dán durf ik echt van een ijzersterke basis te spreken.

En dan..

Dan zullen we het monogamish samenzijn vast een kans gaan geven, voor zover we dat niet al aan het doen zijn, als ik de definitie van Jessica aanhoud. All talk, no action. Zolang het de uitzondering op de regel is, moet dat met die emotieregulatie wel goed komen; we hebben wat dat betreft al voor hetere vuren gestaan.