De 12 stappen tot herstel (SLAA) – Stap 8 en 9 “Het spijt me..”

Nadat ik aan mezelf had toegegeven dat er bij mij sprake was van een liefdeverslaving, en ik – talloze keren – had gevoeld hoe machteloos ik daarover was en hoe diep ik erdoor kon zinken (stap 1), en nadat ik een hogere kracht en doel had ontdekt, waaraan ik me volledig wilde overgeven (stap 2 en 3) en nadat ik heel goed naar mijn egocentrische gedrag in intieme relaties had gekeken, dit met anderen had gedeeld en ten volste bereid was mijn leven te beteren (stap 4-7), moest ik met de billen bloot in stap 8 en 9:

 

8. Wij maakten een lijst op van alle personen die wij schade hadden berokkend en werden bereid het bij hen allen weer goed te maken.

9. Wij maakten het waar mogelijk rechtstreeks weer goed bij deze mensen, behalve wanneer dit hen of anderen zou kwetsen.

 

Hoewel ik er altijd van overtuigd was geweest dat IK het slachtoffer was van het ongevoelige en egoïstische gedrag van bijna al mijn vriendjes, had ik in stap 4 tot 7 ontdekt dat ik zelf ook niet onschuldig was. Ik had mezelf jarenlang onjuist ‘geadverteerd’, door veelvuldig te flirten met Jan en alleman (zonder de intentie meer te willen) en door al snel heel seksueel te worden met de mannen die ik wel echt leuk vond. Mijn prille relaties speelden zich hoofdzakelijk af in de slaapkamer. Er was weinig ruimte voor liefde, die misschien wel was opgebloeid als ik de tijd had genomen elkaar rustig te leren kennen en onze interesses met elkaar te delen. Maar nee, daar was ik helemaal niet naar op zoek. Ik had hun aandacht en aanrakingen nodig gehad om het grote emotionele gat in mij op te vullen, dat ik in mijn jonge jaren opgelopen had. Een bodemloze put was ik. Meer, meer, meer. Ik raakte in paniek en werd boos als ik niet genoeg ‘liefde’ en aandacht van hen kreeg. Ik liet duidelijk merken dat ze mij pijn deden als ze bijvoorbeeld alleen op vakantie wilden, of als ze vrouwelijke vriendinnen hadden (laat staan als dit exen waren). Ik was wat dat betreft best een dwingeland en vond dat ik daar alle recht toe had. Ik had eigenlijk weinig oog voor hún wensen en behoeften en voor hún pijn en onzekerheden. Ook ben ik niet altijd eerlijk tegen hen geweest, was ik best vaak manipulatief bezig en ben ik zelf ook niet altijd trouw gebleven. Hoewel ik vaak verdriet had gehad om hen, was ik zelf ook geen heilige geweest.

In stap 8 en 9 maak je een concrete lijst van de mensen die je onjuist hebt behandeld, ook wat vrienden, kennissen en familieleden betreft. Je gaat alle personen na, die een belangrijke rol in jouw leven hebben gespeeld, voor zover je je dat nog kunt herinneren. Bij elke naam bedenk je wat je die persoon hebt misdaan. Ben je veeleisend of heel afhankelijk geweest, oneerlijk of ontrouw, heb je mensen laten zitten toen ze je nodig hadden, heb je je emoties regelmatig op hen botgevierd of heb je hun energie bovenmatig opgeslurpt? Kortom: in welke opzichten ben je voor deze persoon geen goede geliefde, vriend, collega, dochter of zoon en zus of broer geweest?

Het gaat hier niet om wat zij jou allemaal aangedaan hebben. Het gaat om JOU.

Zo’n lijst opstellen werkt behoorlijk confronterend. Het is een hele klus, maar wel een klus die de moeite waard is. Deze lijst geeft je de gelegenheid radicaal eerlijk naar jezelf te kijken. Zonder smoesjes, zonder de boel mooier voor te stellen dan die in werkelijkheid is. Het maakt bescheiden, dit alles zwart op wit te zien staan.

Als de lijst af is kun je per persoon besluiten of je excuses dient te maken. Dat is vooral zinvol bij mensen waarvan je het vermoeden hebt dat ze je nog zaken kwalijk nemen of waarbij je nog zogenaamde open eindjes hebt. Hierbij is het nadrukkelijk niet de bedoeling dat je nieuwe wonden veroorzaakt, alleen maar zodat jij je niet meer schuldig hoeft te voelen. Heeft iemand bijvoorbeeld nooit enig vermoeden gehad van jouw bedrog en is diegene verder ook helemaal klaar met je, relatiegewijs, laat het dan lekker zitten.

Ik heb tot nu toe onder andere één van mijn exen een lange brief geschreven, met een andere ex heb ik gemaild en een mooi en openhartig gesprek gevoerd. Met een paar vrienden heb ik gepraat over de spijt die ik voel over mijn vaak niet al te betrokken houding in onze vriendschap. En ook met mijn ouders heb ik gesproken over mijn soms felle uitbarstingen richting hen. Ik heb heel fijne, begripvolle reacties ontvangen. Het voelt zo goed om mijn kaarten zo open op tafel te leggen en daar met ze over in gesprek te gaan. Het levert zoveel begrip op over en weer!

Ik sta mezelf toe deze stappen uit te smeren over een langere periode. Als ik iemand tegenkom (online of in het echt) waar ik nog iets aan kwijt wil, dan begin ik er dan wel over. Met één ex voelt het nog te kwetsbaar om op dit moment contact op te nemen, die laat ik nog eventjes met rust. Er staan ook best wat mensen op mijn lijst die ik uit het oog verloren ben en waarbij ik het niet nodig vind om dit soort oude zaken op te rakelen. Dat is oké. Het gaat erom dat ik mijn best doe mijn oprecht gevoelde mea culpa’s over te brengen en tegelijkertijd mijn best doe niet nog meer dingen te doen waar later een spijtbetuiging voor nodig is.

 


 

Lees ook in deze reeks:

De 12 stappen tot herstel (SLAA) – Stap 1 Erken je machteloosheid over seks- en liefdeverslaving

De 12 stappen tot herstel (SLAA) – Stap 2 en 3 Jouw ‘hogere macht’ vinden

De 12 stappen tot herstel (SLAA) – Stap 4-7 Krachtiger worden dan je seks- en liefdeverslaafde ikje

De 12 stappen tot herstel (SLAA) – Stap 10 en 11 “Een kwestie van bewust blijven”

De 12 stappen tot herstel (SLAA) – Stap 12 Samen op weg naar boven