Hoe kies je de juiste partner als je angstig gehecht bent? – Red flags niet negeren

Wat aantrekkingskracht betreft heb je niets te kiezen, als het op partnerkeuze aankomt. Je vindt iemand aantrekkelijk of niet. Waar dat wellicht door bepaald wordt heb ik al eerder besproken: iemand bezit de juiste mix van nieuwe en bekende eigenschappen, ook minder prettige. Maar waar je wel iets in te kiezen hebt, is wat je vervolgens met die aantrekkingskracht doet. En precies daar gaat het vaak mis bij mensen met een onveilige hechtingstijl.

Stel nu dat je je aangetrokken voelt tot een mooie, actieve vrouw met grappige foto’s en ondeugende oneliners in haar datingprofiel. Jullie zijn een match! Je maakt er een (digitaal) praatje mee en het klikt. Nummers worden uitgewisseld en het gesprek zet zich voort via Whatsapp. De gesprekken krijgen al snel diepgang, maar zijn vaak ook behoorlijk seksueel getint. Op een gegeven moment vertelt ze je dat ze spanning heel belangrijk vindt in een relatie en dat ze een paar keer vreemdgegaan is in haar vorige relaties. Een tijdje later vertelt ze dat haar meest recente relatie van drie maanden, die net een maand voorbij is, gestrand is vanwege de ‘sleur’. Ze is naar eigen zeggen nu niet toe aan een serieuze relatie, maar staat open voor een mooie klik en een leuke tijd. Ze vindt je aantrekkelijk en je lijkt haar een leuk persoon. Ze zou je graag beter willen leren kennen.

Afhankelijk van jouw intenties denk je nu: “wegwezen!” of “hmm.. interessant.”

Zijn je intenties gelijk aan die van haar, dan zul je er op in gaan. Niks te verliezen, alles te winnen. Je gaat ervoor.

Wil je echter wel een fijne relatie, gericht op groei en verbinding, dan zul je waarschijnlijk op haar verhaal afhaken. Grote kans dat zij niet is wat je zoekt.

Echter, hechtingstijl speelt hierin ook een grote rol. Als jij wel een fijne relatie wil, maar een angstige hechtingstijl hebt, dan is de kans groot dat je er toch voor gaat. Het gesprek voelde namelijk zo fijn en jullie klikten zo goed op allerlei gebieden, dat je denkt dat dit een te mooie kans is om te laten lopen. Alle ‘red flags’ die wijzen op toekomstige relatie-ellende, en die je weliswaar wat ongemakkelijk laten voelen, negeer je.

Jullie spreken af en inderdaad: de vonken spatten er van af. Jullie chemie is fantastisch. Het is een hele tijd heerlijk om samen te zijn. Ze stort haar hart bij je uit, zoals ze dat naar eigen zeggen nog nooit gedaan heeft, waardoor je je steeds meer verbonden met haar voelt. Wauw, wat is dit fijn!

En dan opeens.. trekt ze zich terug. Ze reageert steeds minder snel op je berichtjes en kan steeds minder vaak afspreken. Of ze verdwijnt plotseling van de radar. Als je haar erop aanspreekt, geeft ze aan dat ze niet meer wil afspreken. Het is veel te snel veel te serieus geworden. Dat gaat voor haar niet werken, want daarvoor voelt ze niet genoeg voor je. Ze is niet op zoek naar een relatie, dat heeft ze toch altijd aangegeven?

Verbouwereerd blijf je achter. Je blijft aan haar denken en haar berichtjes sturen, in de hoop dat ze van gedachten verandert of in elk geval kan uitleggen hoe deze plotselinge ommekeer is ontstaan. Je wordt gek van verdriet en wanhoop en ontpopt je tot een ware stalker; je herkent je zelf niet meer. Wat is hier aan de hand? Hoe heeft dit nu (weer) kunnen gebeuren??

Je hechtingsysteem heeft de boel overgenomen. Je hebt de talrijke waarschuwingssignalen genegeerd en alleen de fantasie gezien (een kenmerk van iemand met een angstige hechtingstijl), en bent er vol in gedoken, waardoor je je nu aan haar gehecht hebt en daardoor met de gebakken peren zit. Zie dit nu nog maar eens als een ‘mooie klik en een leuke tijd’. Dat zal je waarschijnlijk niet lukken, daarvoor heb je te veel pijn. Het duurt nu weer een hele tijd voor je hier overheen bent en je eigenwaarde weer op peil is.

En toch had je deze gang van zaken van te voren al kunnen voorspellen, mits je bekend was met je eigen hechtingstijl en die van anderen. Er waren meerdere momenten waarop je had kunnen denken: “Red alert! Nee, dit gaat weer de bekende aantrekken-afstoten-dynamiek worden. Dit past niet bij wat ik wil en gaat me alleen maar ellende opleveren”. En toch negeren mensen met een angstige hechting die waarschuwingssignalen vaak, omdat de klik zo goed voelt en ze niet graag alleen zijn. De hoop op een happy end zegeviert.

Het is een lastig leerproces om de eerste waarschuwingssignalen bewust op te leren pikken en dan tegen je verlangen in te besluiten dat dit niet gaat werken. Jezelf eindelijk eens een keer in bescherming te nemen. Goed voor jezelf te zorgen, zoals een moeder of vader dat zou doen voor zijn of haar kind. (Een handig hulpmiddel is je bij elke potentiële partner af te vragen of je je dochter/zoon daarmee zou willen zien). Voor dit soort zelfzorg moet je sterk in je schoenen staan. Een pad van persoonlijke ontwikkeling kan hier bij helpen.

Zelf zie ik de dynamiek steeds duidelijker, bij mezelf en bij anderen, en kan ik het inmiddels ook steeds beter afhouden. Liever geen man, dan een vermijdende, die daar niet aan wil werken. Dat is een proces van enkele jaren geweest, waarin ik, ondanks al mijn nieuwe kennis, toch weer een paar keer flink onderuit gegaan ben. Onderschat de kracht van je hechtingstijl dus niet. Kennis hierover is niet zaligmakend, oefening baart kunst. Volgens wetenschappers is een hechtingstijl wel stabiel, maar ook plastisch: met andere woorden, hij heeft de neiging over tijd gelijk te blijven, maar hij kan ook veranderen. Een paar keer onderuit gaan is misschien nodig om er van doordrongen te raken hoe pijnlijk de route van deze dynamiek is en hoe fijn het zou zijn als het anders zou gaan.

Ik hoop dat mijn inzicht, eigenwaarde en kracht inmiddels sterk genoeg zijn om niet weer in dezelfde valkuil te stappen. Maar mocht het ooit toch weer gebeuren, dan weet ik hoe ik eruit kan komen en de weg naar boven weer kan hervatten. Die wetenschap sterkt me ook.

 

PS. In spirituele kringen wordt vaak gezegd dat je een open hart moet houden en er in moet blijven duiken, al breek je je hart duizend keer opnieuw. Al klinkt dat mooi en verlicht, ik denk dat een gebroken hart veel schade aanricht, zowel emotioneel als lichamelijk. Een samenspel tussen een open hart en een open verstand is wat mij betreft de beste weg.