Ik ben al een hele tijd aan het experimenteren met het vertellen van de waarheid, correctie, MIJN waarheid. Dat betekent dat ik in al mijn relaties 100% open probeer te zijn, vanuit mijn eigen initiatief – ik wacht dus niet op vragen van de ander of op een moment van ruzie – over wat ik voel, denk en wil. Daar komt het op neer. Dat lijkt simpel en wellicht denk je ‘dat doe ik al’, maar ik kan je vertellen.. het is hartstikke lastig en waarschijnlijk doe je het niet (genoeg).
Een veelvoorkomend voorbeeld in een liefdesrelatie. Stel je ben teleurgesteld over de mate van initiatief van je geliefde. Hij stuurt je nooit eens een lief appje, helpt niet in het huishouden of met de kinderen of hij bespringt je nooit eens op gepassioneerde, dierlijke wijze. Je zou dat zo graag willen! Je klaagt erover tegen vrienden, maar houdt je mond tegen je geliefde. Omdat hij wel weet dat je dit wilt en je geen zin hebt om het honderd keer te moeten zeggen. Of omdat je het een beetje sneu van jezelf vindt om dit zo ‘nodig’ te hebben. Of omdat je bang bent dat hij ervandoor gaat als je hier een punt van maakt. Er gaan maanden (of misschien zelf jaren) voorbij, zonder dat deze teleurstelling verdwijnt. Langzaam vult een ballonnetje zich in jou, vol met deze teleurstelling. Tijdens een ruzie, over iets heel anders misschien, ontploft die ballon en roep je: “je doet ook totaal niet je best voor mij!! Het lijkt wel alsof je niks om me geeft / alsof je me alles alleen wil laten doen / alsof je me helemaal niet aantrekkelijk vindt!” “Wat? Hoe kom je daar nou bij?!”, roept je geliefde. “Nou, je stuurt me nooit eens een lief appje / je neemt geen initiatief in huis / je bespringt me nooit.. en.. en.. en.. (*andere dingen die hij nooit doet*)!”, roep je terug.
Dat komt aan. En ook al zal hij hier vast defensief op reageren in het moment en escaleert de boel misschien.. daar zijn ruzies goed voor: de lastige waarheid wordt gezegd. Daarom zeggen ze ook wel dat het niet gezond is als koppels nooit ruzie maken. Maar veel ruzie is ook niet gezond. Het is kwetsend, onrustig en zorgt voor een gevoel van onveiligheid bij elkaar.
Maar je hoéft geen ruzie te maken, als je consequent en rustig aan elkaar vertelt welk ballonnetje zich in jou aan het vullen is.
Dat betekent dat je dus ELKE KEER dat je je ballon voelt groeien, dit uitspreekt naar de ander. En ja, dat is niet leuk, want je wilt geen zeikerd zijn en je wilt de ander ook niet kwetsen of wegjagen. Maar het werkt als een malle.
Wat dan wel noodzakelijk is, om ruzie te voorkomen, is dat je het geweldloos formuleert. (Ja, daar kom ik weer met mijn geweldloze communicatie haha.. super essentieel die vaardigheid. Ga ergens een cursus doen, echt, het is zijn geld dubbel en dwars waard!!) Dat ziet er zo ongeveer uit: “Schatje, ik verlang zo naar een lief appje van je / ik verlang er zo naar dat je me dierlijk bespringt. Dan voel ik me geliefd / begeerd en dat is heel belangrijk voor mij in een relatie. Ik voel hier telkens teleurstelling over en ben dan bang dat je niks om me geeft / me niet aantrekkelijk vindt. En ik ben ook bang dat we uit elkaar zullen groeien als deze teleurstelling zich een tijdje in mij opbouwt. Kunnen we hier samen een oplossing voor bedenken?”
Et voila: de waarheid is verteld middels open communicatie. Je vertelt jouw waarheid én beschuldigt je geliefde nergens van, maar geeft wel aan dat jij jullie relatie belangrijk vindt. Hij mag nu zelf bepalen wat hij hiermee doet en of hij het (of eigenlijk, jullie relatie) überhaupt de moeite waard vindt om er aandacht en energie aan te besteden. Hiermee zeg ik niet dat de ander altijd maar naar je pijpen moet dansen, maar het is wel veelzeggend als je partner consequent jouw wensen wegwuift of je niet halverwege wilt ontmoeten. De oplossing mag creatief zijn; het gaat erom dat de vullende ballon tijdig besproken wordt en dat jullie SAMEN naar een oplossing zoeken. Wat is voor hem haalbaar hierin? Wat heeft hij daarvoor (van jou) nodig? Misschien is dat een beetje anders dan jij het je had voorgesteld, maar het resultaat is hetzelfde: jij voelt je geliefd / begeerd.
Dit soort communicatie schept een grote mate van intimiteit en verbinding, en ontbreekt in veel relaties. Als ik zo om me heen kijk en naar mijn eigen relaties kijk, dan zie ik heel veel ruzies, maar vooral heel veel ingeslikte ergernissen.
Er lijkt hier ook een genderverschilletje te zijn. Mannen hebben vaker de neiging niks te zeggen over hun irritaties, twijfels of verlangens (vaak gaat dit om de wens tot meer vrijheid), of hooguit een boze snauw te geven – zoals een leeuw die gestoord wordt door hyena’s als hij net aan zijn maaltje wil beginnen -, zonder te benoemen waar dat nou precies over gaat om de relatie-boot maar niet te hard te schudden. Vrouwen hebben vaker de neiging om als een wilde, bloeddorstige hyena tekeer te gaan als hen iets niet zint (vaak gaat dit om de wens tot meer verbinding) en daarbij alles erbij te trekken wat hen OOIT niet gezind heeft, uit een soort vurig onbegrip dat hij het zelf niet in lijkt te zien. Tenslotte heb je nog de genderneutrale schildpad ( 😉 ). Die zegt heel lang niks en wacht angstig af in zijn schild, om dan ineens met volle kracht vooruit te schieten om venijnig in zijn vijand te bijten, en zich dan hup – doodsbang voor de gevolgen – terug te trekken, zijn veilige schild weer in. Maar misschien is het bij jou/jullie juist andersom (of, hallelujah, gaat het wel goed bij jullie). Je zou kunnen zeggen dat de wilde-hyena en de bange-schildpad in elk geval nog het voordeel hebben dat de gevulde ballon ter sprake komt. Maar wel op een destructieve manier.
Als je in een relatie zit (of hebt gezeten), hoe zit (of zat) dat dan bij jullie? Wordt er regelmatig over dit soort dingen gesproken? Of alleen bij hoge uitzondering.. bij een knallende ballon? En wat is jouw communicatiestijl: leeuw, hyena, schildpad of.. ehm, wat zal ik ervan maken.. kalme, wijze en liefdevolle poes 😉 ? Misschien kun je jezelf dan voornemen hier eens een groeiproject van te maken.